АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ЖҮЙЕЛЕРДІ ҚОЛДАНА ОТЫРЫП, ҰҢҒЫМАЛАРДАҒЫ, ПЛАТФОРМАЛАРДАҒЫ ЖӘНЕ ӨҢДЕУ ЗАУЫТТАРЫНДАҒЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСТЕРДІ ЖАҚСАРТУ БОЙЫНША ЗЕРТТЕУЛЕР

Қазіргі таңда өнеркәсіптік өндірісте автоматтандырылған жүйелердің рөлі үлкен. Әсіресе, мұнай-газ саласындағы ұңғымалардағы, платформалардағы және өңдеу зауыттарындағы технологиялық процестерді басқару мен бақылау барысында автоматтандырылған жүйелердің тиімділігі өте жоғары. Автоматтандырылған жүйелер өндірістік процестердің қауіпсіздігін, тиімділігін және үнемділігін арттыруға мүмкіндік береді. Бұл мақалада ұңғымалар мен платформалардағы, сондай-ақ өңдеу зауыттарындағы автоматтандырылған жүйелерді қолдана отырып, технологиялық процестерді жақсарту мәселелері қарастырылады.

Автоматтандырылған жүйелер — бұл өндірістік процестерді тиімді басқаруды қамтамасыз ететін құралдар. Олар өндірістік жабдықтарды, құрылғыларды және процестерді бақылауды автоматтандыруға мүмкіндік береді. Мұнай-газ саласында бұл жүйелер ұңғымалардың жұмысын, платформалардағы жабдықтарды, сондай-ақ өңдеу зауыттарындағы өндірістік процестерді басқаруда қолданылып келеді. Автоматтандыру өндірістегі еңбек шығындарын қысқартып, ақауларды азайтып, өндіріс тиімділігін арттырады.

Ұңғымалардағы өндірістік процестерді автоматтандыру жер асты қазбаларын тиімді игеруге, ресурстарды тиімді пайдалануға және апаттарды болдырмауға мүмкіндік береді. Автоматтандырылған жүйелер көмегімен ұңғымалардағы сұйықтық деңгейі, қысым, температура және басқа параметрлер бақыланып, реттеледі. Бұл жүйелердің көмегімен:

1. Қысым мен температураны бақылау: Автоматтандырылған жүйелер ұңғымалардағы қысым мен температураны нақты уақыт режимінде бақылап, қажет болған жағдайда жүйелерге реттеу жүргізеді.
2. Өнімділік көрсеткіштерін жақсарту: Автоматтандырылған жүйелер ұңғымалардағы өнімділік көрсеткіштерін оңтайландырып, ресурстардың дұрыс пайдаланылуына мүмкіндік береді.
3. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету: Апаттық жағдайлар кезінде жүйелер автоматты түрде дабыл береді және қосымша қорғаныс шараларын жүзеге асырады.

Платформалардағы өндірістік процестердің автоматтандырылуы ұңғымалардағы операцияларды оңтайландырып, мұнай мен газдың өндірісін бақылауға мүмкіндік береді. Мұндай жүйелер платформалардағы жабдықтың жұмысын бақылап, оны қажет болған жағдайда автоматты түрде реттейді. Платформалардағы автоматтандырылған жүйелердің негізгі функциялары:

1. Өндірістік жабдықтың мониторингі: Платформалардағы негізгі жабдықтардың жұмысын бақылау арқылы олардың тиімділігін арттыру және ақауларды болдырмау.
2. Құрылғыларды автоматты түрде басқару: Жабдықтарды автоматтандырылған жүйе арқылы басқару, бұл адам қателіктерін болдырмауға және энергияны үнемдеуге мүмкіндік береді.
3. Апаттық жағдайларды болжау және алдын алу: Системалар апаттық жағдайлар мен ақауларды алдын ала болжау арқылы олардың алдын алады, бұл платформалардың үздіксіз жұмысын қамтамасыз етеді.

Өңдеу зауыттарындағы өндірістік процестердің автоматтандырылуы мұнай мен газды тиімді өңдеу мен өнім сапасын бақылауға мүмкіндік береді. Өңдеу зауыттарындағы автоматтандырылған жүйелердің негізгі артықшылықтары:

1. Өнім сапасын бақылау: Өндірістік процестердің әр кезеңінде автоматты бақылау жүргізу арқылы өнімнің сапасы тұрақты түрде бақыланып, жақсарады.
2. Жабдықтардың жұмысын оңтайландыру: Өндірістік жабдықтардың жұмысын автоматтандыру арқылы олардың тиімділігі арттырылып, жөндеу қажеттіліктері төмендейді.
3. Энергияны үнемдеу: Автоматтандырылған жүйелер энергия тұтынуын бақылап, қажетсіз шығындарды азайтады, бұл өндіріс шығындарын төмендетуге көмектеседі.

Автоматтандырылған жүйелерді енгізудің нәтижесінде мұнай-газ саласындағы технологиялық процестердің тиімділігі бірнеше есе артады. Өндірістік процестердің автоматтандырылуы өнімділікті арттырып, еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етеді, ақауларды уақытында анықтауға мүмкіндік береді, сонымен қатар ресурс шығындарын азайтады. Сонымен қатар, автоматтандырылған жүйелер операцияларды басқаруды жеңілдетіп, өндіріс жағдайларын бақылауды жақсартады.

Мұнай-газ бұрғылау алаңдарында, платформаларда және өңдеу зауыттарында автоматтандырылған жүйелерді пайдалану арқылы технологиялық процестерді жақсартуға бағытталған бірқатар зерттеулер бар. Міне, бірнеше нақты зерттеу бағыттары мен мысалдар:

1. Мұнай платформаларында және ұңғымаларында технологиялық процестерді автоматтандыру. Бұл саладағы зерттеулер мұнай мен газ өндірудің тиімділігін арттыруға, эксплуатациялық шығындарды азайтуға және қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған. Мониторинг және басқару жүйелерін пайдалану жабдықты тиімді пайдалануға, оның істен шығуын болжауға және тоқтап қалу уақытын азайтуға мүмкіндік береді.  Мысал: SCADA жүйелерін қолдану арқылы мұнай платформаларындағы және ұңғымалардағы сорғылар мен компрессорлардың жұмысын бақылап, басқаруды автоматтандыру.

2. Жабдықтың жұмысын оңтайландыру үшін интеллектуалды жүйелер мен машиналық оқыту қолдану. Машиналық оқыту алгоритмдерін пайдалану арқылы істен шығуды болжау, энергия шығынын оңтайландыру және жабдықтың жұмыс тиімділігін арттыру.  Мысал: Мұнай ұңғымаларындағы сорғылардың жұмысын жақсарту үшін үлкен деректерді талдау негізінде болжау әдістерін қолдану.

3. Өңдеу зауыттарында автоматтандырылған жүйелерді басқару. Өңдеу процестерін басқару, өнім сапасын жақсарту және шығындарды азайту мақсатында автоматтандырылған жүйелерді енгізу. Технологиялық желілердің жұмысын оңтайландыру, өндірісті жоспарлау және жабдықты бақылау үшін жасанды интеллектіні пайдалану. Мысал: Мұнай мен газды өңдеу зауыттарында автоматтандырылған жүйелерді енгізу, мұнда жасанды интеллект өңдеу, фракциялау және тазалау процестерін оңтайландырады.  Қызмет көрсету мен мониторинг үшін роботтандырылған жүйелерді пайдалану.

4.  Қиын және қауіпті жағдайларда адамға қауіп төндірмей, жабдықты тексеру және жөндеу үшін роботтандырылған жүйелерді пайдалану. Бұл әсіресе платформа мен ұңғымаларда, әсіресе қашықтағы немесе күрделі жағдайларда өте маңызды. Мысал: Мұнай платформаларындағы жабдықты тексеру және диагностикалау үшін дрондар мен су асты роботтарын пайдалану.  Цифрлық егіздер мен модельдеу арқылы процестерді оңтайландыру.

5. Ұңғымаларда, платформаларда және өңдеу зауыттарында технологиялық процестердің жұмысын симуляциялау үшін цифрлық егіздер мен модельдерді әзірлеу. Бұл жұмыс тиімділігін, болжамдылығын және қауіпсіздігін арттыруға мүмкіндік береді. Мысал: Сорғы станцияларының жұмысын модельдеу үшін цифрлық егіздер қолдану, бұл виртуалды сынақтар өткізуге және процестерді нақты уақыт режимінде оңтайландыруға мүмкіндік береді.

6. Өндіруші және өңдеу объектілерінде тәуекелдерді басқарудың автоматтандырылған жүйелері. Мұнай-газ өндірісі мен өңдеу саласындағы апаттық жағдайларды, мысалы, газдың ағып кетуі, жабдықтың артық жүктелуі немесе аварияларды бақылау үшін автоматтандырылған жүйелерді құруға арналған зерттеулер.   Мысал: Трубопроводтардың жағдайын бақылау және ағып кету жағдайларын болдырмау үшін автоматтандырылған жүйелерді қолдану. Бұл зерттеулер қазіргі мұнай-газ өндіру және өңдеу кәсіпорындарының қауіпсіздігін, тиімділігін арттыруға, тоқтап қалу уақытын азайтуға және шығындарды төмендетуге көмектеседі.

Автоматтандырылған жүйелер ұңғымалардағы, платформалардағы және өңдеу зауыттарындағы технологиялық процестерді жақсартудың маңызды құралы болып табылады. Бұл жүйелерді қолдану өндірістің тиімділігін арттырып, қауіпсіздікті қамтамасыз етеді және ресурстарды үнемді пайдалануға мүмкіндік береді. Мұнай-газ саласындағы автоматтандырылған жүйелердің одан әрі дамуы мен жетілдірілуі өндірістік процестердің сапасын жақсартуға, шығындарды азайтуға және еңбек өнімділігін арттыруға септігін тигізеді.